عدم مستندسازی، چالش جدی معماری و شهرسازی معاصر در یزد
به گزارش نسیم یزد نیوز،«منصور علاقه‌بند» در نشست مهندسان معمار پیشکسوت استان با اشاره به تاریخچه ساخت نخستین خیابان یزد در سال 1307 خورشیدی اظهار کرد: با ساخت خیابان پهلوی که به طول حدود 100 متر ارگ حکومتی را به مقابل سردر خانه صدرالعلما متصل می‌کرد، تاریخ معماری و شهرسازی یزد وارد دوره جدید خود شد و تا به امروز تداوم داشته و به نام دوره معاصر از آن یاد می‌کنیم.
وی دوره معاصر در تاریخ معماری شهری را دربردارنده بازه‌های زمانی متمایزی دانست و افزود: بر اساس مؤلفه‌های استخراج‌شده در این دوره از تاریخ معماری یزد، می‌توان چهار دوره تاریخی را به لحاظ ویژگی‌های تاریخی دوره‌ها و تفاوت‌های آن‌ها تشخیص داد.
این پژوهشگر معماری معاصر «حاکمیت و مدیریت شهری»، «مردم و تحولات اجتماعی» و «ساختار و روش‌شناسی حرفه‌ای و فناوری ساخت» را عوامل مؤثر بر دوره‌بندی معماری معاصر عنوان کرد و گفت: ویژگی‌های این سه جریان در برهم‌کنش با یکدیگر معماری یک دوره را شکل می‌دهد و هیچ‌یک از این عوامل را نمی‌توان در بررسی معماری یک دوره نادیده گرفت.
مدیر گروه تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان یزد بسیاری از الگوهای سکونت و معماری امروزی مردم یزد را در تداوم کنش‌های متأثر از شرایط اجتماعی و اقتصادی یک دوره خاص قلمداد و تصریح کرد: ایجاد یک طبقه سرمایه‌دار خاص در دوره رضاشاه که بر مبنای ثروت موروثی شکل گرفت و نوع خاصی از سکونت را برای خود تعریف کرده بود که در ارتباط با درشکه و خودرو موجودیت پیدا می‌کرد، باعث پیش رفتن به سمت خانه‌باغ‌ها شد که تا به امروز هم نمونه‌هایی از آن الگوی سکونت موجود است.
وی یکی از مداخلات مدیریت شهری را تصویب قانون یک طرف ساخت برای خانه‌ها دانست و با اشاره به این‌که تا سال 1350، به موازات ساختن خانه‌های یک‌طرفه، درخواست‌هایی برای الگوی حیاط مرکزی هم وجود داشته که بعد از این سال درخواستی برای ساخت خانه‌های حیاط مرکزی از سوی مردم مطرح نشده است و به نوعی این شیوه ساخت و ساز به فراموشی سپرده شده است، خاطرنشان کرد: در موارد متعددی مداخلات مدیریتی غیر تخصصی در ساحت معماری، پیامدهای جبران‌ناپذیری را برای معماری شهرمان به دنبال داشته است.
علاقه‌بند نبود یک نمایه کامل از بناهای نسبتا ارزشمند این دوره را از جمله ضعف‌های معماری معاصر دانست و گفت: در این 9 دهه که از دوره معماری معاصر شهرمان سپری شده، تا کنون به مستندسازی روند طی‌شده و این‌که در این سال‌ها چه کرده‌ایم و داشته‌های ما در این دوره چیست، پرداخته نشده است و به عبارتی ما درباره معماری و شهرسازی معاصر شهرمان دچار بحران مستندسازی هستیم.
